دنده شانه ای و چرخ دنده چیست؟
چرخدنده وسیلهای است برای انتقال گشتاور که به کمک آن میتوان مقدار گشتاور و یا سرعت دورانی را کاهش یا افزایش داد. همچنین به کمک چرخ دندهها میتوان جهت حرکت را تغییر داد. ساختار: داخلیترین قسمت چرخدنده توپی میباشد که به محور محرک متصل میباشد. در بیرون این قسمت جان چرخدنده قرار گرفتهاست. بیرونیترین قسمت در جهت شعاعی، محیط چرخدنده Rim میباشد که دندانههای چرخدنده در این قسمت قرار میگیرند. این بخش از چرخدنده منبع اصلی ایجاد صدا میباشد. مهمترین اصطلاحاتی که در طراحی چرخدنده بکار میروند عبارتاند از: دایره گام: دایرهای فرضی که تمامیمحاسبات بر اساس آن انجام میگیرد. دایره گام دو چرخدنده درگیر بر هم مماس میباشند. گام محیطی: طول کمانی از دایره گام که بین دو نقطه متناظر از دو دندانه مجاور قرار گرفتهاست. ارتفاع سردنده: فاصله بین بالای دندانه تا دایره گام. ارتفاع تهدنده: فاصله بین ته دندانه تا دایره گام. لقی محیطی: مقداری که فضای خالی بین دو دندانه یک چرخدنده از ضخامت دندانههای چرخدنده درگیر با آن در امتداد دایره گام بیشتر است. چرخدندهها بر اساس وضعیت قرارگیری محورهای دو چرخدنده درگیر نسبت به هم به دو گروه اصلی تقسیم میشوند: 1- چرخدندههای با محورهای موازی 2- چرخدندههای با محورهای غیرموازی انواع چرخ دنده ها: چرخ دنده های ساده این چرخ دندهها ساده ترین چرخ دنده هاییهستند که دیده اید. آنها دندانه های مستقیم دارند و محور دو چرخ نیز موازی بایکدیگر قرار گرفته اند. گاهی تعداد زیادی از آنها را در کنار هم قرار میدهند تاسرعت را کاهش و قدرت را افزایش دهند. در تعداد زیادی از وسایل از این چرخدندهها استفاده میشود. مثلاً ساعت های کوکی، ساعت های اتوماتیک، ماشین لباسشویی،پنکه و … . اما در اتومبیل به کار نمی آیند، چون سر و صدای زیادی دارند. هر بارکه دندانه یک چرخ به دندانه چرخ روبرو میرسد، صدای کوچکی در اثر برخورد ایجادمیشود. میتوانید مجسم کنید وقتی تعداد زیادی از این چرخ دندهها با هم کار کنند،چه سر و صدایی راه میاندازند؟ تازه این برخوردها در دراز مدت، باعث شکستندندانهها میشود. برای کاهش سر و صدا و افزایش عمر چرخ دندهها در بیشتر اتومبیلهااز چرخ دنده های مارپیچ استفاده میکنند. چرخ دنده های مارپیچ دندانه این چرخ دندههااریب است. وقتی یکی از آنها میچرخد، ابتدا نوک دندانهها با هم تماس پیدا میکنندسپس به تدریج دو دندانه کاملاً در هم جفت میشوند. این درگیری تدریجی همان چیزی استکه هم سر و صدا را کم میکند و هم باعث میشود که این چرخ دندهها نرم تر کار کنند. در ماشین تعداد زیادی چرخ دندهمارپیچ وجود دارد. به خاطر مایل بودن دندانه ها، هنگام درگیری نیروی زیادی به آنهاوارد میشود. به همین علت در وسایلی که از چرخ دنده های...